Vanmorgen vind ik weer eens een van die mooie kanobladen die Nederland rijk is op de deurmat. Wat is het toch mooi dat we elkaar zo enthousiast maken voor die sportieve hobby van ons. Unieke inspiraties in woord en beeld. Altijd weer genieten! Dit mooie zwerfavontuur van Koos is dan al weer van even terug, maar "bump" ik voor de liefhebbers graag even omhoog. 😉
Kanovaren door smalle kreekjes, brede vaarten en over de weidse meren van Friesland. Langs knusse dorpjes en gehuchten of door de vele historische stadsgrachten. Aan afwisseling geen gebrek wanneer je eens voor wat langere tijd met je kano door Friesland wil gaan zwerven. Neem vooral de tijd om de leukste plekjes aan de waterkant op te zoeken.
Zeilkanovaarder Koos Winnips uit Dokkum neemt je mee op zijn zwerftochten door Friesland: Fragment uit een van de video's van Koos
"Mijn reis begint 30 jaar geleden, met de scouting iedere zomer kampeertrips maken. Vaak wandelen, soms fietsen en dan volgt een bijzondere reis. Met een groep van twintig kanovaren over de meren in Zweden. Een trektocht van twee weken. Droogvoer mee, en vooraf met de groep vakantiewerk doen om de reis te kunnen betalen. Samen TL-buizen vervangen in het ziekenhuis, dat schept een band. Nu, met mijn eigen zelfgebouwde zeilkano blijft het kampeerbloed stromen. Wonend aan het water in Dokkum (Toeval? Nee!), kan ik er makkelijk tussenuit voor een trip doordeweeks of in het weekend."
Fragment uit een van de video's van Koos
Wat neem je mee?
Eerst mijn oude kampeeruitrusting maar eens uit de kast halen, een slaapzak van 2 kilo, het vertrouwde matje van schuim. Een Trangia kooksetje. Gelukkig kan ik die dingen tegenwoordig aanpassen aan mijn eigen stijl. Om snel en licht onderweg te zijn is mijn uitrusting zo licht en minimaal als mogelijk. Sommige spullen weg laten of een dubbele functie geven, gewicht sparen op de grote zaken: slaapzak (600 gram dons) kookset (200 gram) en tent (DD tarp van 500 gram). De complete uitrusting (inclusief kano, zeil, mast, kleding en 5 liter water) weegt nu minder dan 70 kilo.
Check hier mijn paklijst (pdf)
Wildkamperen?
De Duitsers hebben er een mooi woord voor: "Kavalierverbrechen". Een soort Robin Hood ding: het mag niet, maar is wel leuk. Zolang je niet in het hoogseizoen met vier vrienden, je ghettoblaster en kratten bier je kamp opslaat valt het best mee. Friesland kent de Marrekrite aanlegplaatsen, mooie plekjes waar je vrij mag kamperen.
Een stuk van de voorpret is het studeren op Google maps waar je kunt slapen. Soms is het spannend, omdat je niet zeker weet of jouw plekje wel geschikt is. Mooie plekjes zoeken aan het water met gras, en zo ver mogelijk van dorpjes en huizen vandaan is. De mensen die ik tegenkom geven positieve reacties: iemand die op spierkracht met minimale middelen in de kou kampeertrips maakt, mooi toch?
Winterkamperen
Oh shit, het is winter! Het is koud buiten, maar ook heel stil en mooi. Tegen de kou kan je je kleden, maar eerlijk gezegd heb ik de juiste formule nog niet helemaal gevonden, soms is het gewoon koud. Bekend met de gevaren van onderkoeling ga je soms rare dingen denken: ik wil naar huis!!!! Nu!!! Warm ondergoed uit de kanospeciaalzaak en een droogpak dragen helpt. Dat pak is heerlijk, en als ik in het water val wil ik er ook graag weer uit kunnen komen en door kunnen varen (en dat moet je oefenen...). De rits in het pak voor een korte plaspauze is trouwens geniaal. Lekker slapen in mijn kano onder een tarp. Sommigen vinden dat te benauwd, voor mij is het heerlijk beschut. Uit de wind, en je weet zeker dat er snachts geen water naar binnen druppelt. Heerlijk om in een huisje te slapen dat je zelf in elkaar geplakt hebt.
Fragment uit een van de video's van Koos
Een snelle zeilkano
Mijn kano is ontworpen als zeilkano. In de tweede helft van de 19e eeuw was de zeilkano een rage. Mensen als Lord Paden Powell and John Macgregor ("A Thousand Miles in the Rob Roy Canoe") maakten lange reizen door Europa en daarbuiten (zin in een tripje op de Nijl?). De boten zijn klein, licht en relatief snel en er past een verbazingwekkende hoeveelheid bagage in. Met moderne materialen wordt de boot handiger en sneller. Vanaf windkracht 3 planeert de boot met af en toe indrukwekkende topsnelheden. In totaal heeft de boot nu 8 meter zeil, voor een zeilkano extreem veel. En het werkt. Zodra er voldoende ruimte op het water is, zeil ik de kano met een uithangplank en gaat de boot snel. Kruisen en overstag gaan gaat perfect. Het roer en zwaard is ruim bemeten en goed geprofileerd. De rompvorm is overlangs wat meer gekromd (denk: banaan) dan een gewone kano en is daardoor prima wendbaar. Snel is wel een relatief begrip. Op een toertocht ligt mijn daggemiddelde vaak op 5 kilometer per uur. Je moet strijken en hijsen voor de vele bruggen in Friesland, en stopjes maken voor toilet, koffie of lunch. En je hebt de wind niet altijd mee...
Fragment uit een van de video's van Koos
Mijn eerste kampeertocht
De eerste trip gaat van de Princenhof (Alde Feanen) terug naar huis. Op de meren onderweg zijn prima plekjes en zelfs eilandjes om op te slapen. Het Burgumermeer en de Alde Leije hebben veel keus. Het eerste stuk voor de wind naar Drachten, dan linksaf richting Burgum. De wind zit mee en de dag erop zal deze draaien naar Noord. Dus wordt het doorvaren om de dag erop minder wind tegen te hebben. Naast de trekvaart op een Marrekrite plaatsje is het heerlijk slapen. Een plekje op 300 meter van mijn route naar het werk. In de verte zie ik de autos rijden. Verder weg van mijn werkende leven kan ik haast niet zijn. In het filmpje kan je zien hoe dit gaat.
Als je het leuk vindt kan je je abboneren op mijn youtube kanaal. Daar staat ook het volledige verslag van de bouw van mijn boot, en mijn kano-zeiltrips."
Koos Winnips Vaar mee met Koos op zijn eerste zeilkanotrip!
Startpunt van je kanozwerftocht..
Voor de grootwatervaarders onder ons is de Zuid-Westhoek met veel open water lekker uitdagend. De vele meren zijn onderling verbonden door kanalen of smalle vaartjes waar je, bij te veel wind, snel even de luwte kunt opzoeken.
Nationale Natuurparken
In Midden Friesland is het voor natuurliefhebbers echt genieten in Natuurpark de Alde Feanen. Vaar door een uniek laagveenmoeras, afwisselend over meren, door rietlanden, petgaten en moerasbossen. De Noord-Oosthoek kent ook veel mogelijkheden om wat langer te zwerven. Nationaal Park Lauwersmeer bijvoorbeeld. Een heuse waterwildernis. Mocht je beide parken in je zwerftocht plannen, het Bûtenfjild, een natuurgebied tussen Feanwâlden en Ryptsjerk, ligt dan mooi op je route.
Natuurpark Lauwersmeer
Natuurpark de Alde Feanen
Natuurgebied het Bûtenfjild
Marrekrite Kampeerplekjes aan het water
Bij heel wat Marrekriteligplaatsen verspreid over Friesland is het mogelijk om te kamperen. Recreatieschap Marrekrite, het recreatieschap voor het Friese water en land, heeft ook oog voor de kamperende kanovaarder. Verschillende aanlegplaatsen zijn al voorzien van een verlaagde in- en uitstapvoorziening. In de loop van de tijd zullen er meerdere volgen.
Kampeerplekjes en instappunten aan de peddelroutes handig te vinden!
Maak je gebruik van deze kampeervoorzieningen, houd dan wel rekening met andere watersporters als je je tentje opzet. Waar je wel of niet mag kamperen, was tot voor kort eigenlijk alleen terug te vinden in de plaatselijke Algemene Plaatselijke Verordening (APV). Op zich een beetje lastig, maar het heeft de aandacht en betere informatievoorziening ligt in het verschiet.
Kort gezegd, plan en informeer je van tevoren goed. Alle info en kenmerken over Marrekrite kanokampeerplekjes (inclusief overzichtskaarten en een complete lijst) vind je terug op de website en kaart van het Recreatieschap Marrekrite:
